Учора, 6 верасня, суд вынес прысуд праваабаронцы Марфе Рабковай і яшчэ дзевяці маладым людзям, якія праходзяць з ёй па адной справе. Дзяўчына атрымала 15 гадоў калоніі, астатнія фігуранты — ад 5 да 17. ПЦ «Вясна» публікуе апошнія словы абвінавачаных па гэтай справе.
Акіхіра Гаеўскі-Ханада
-
Па рашэнні суда 22-гадовы беларус атрымаў 16 гадоў калоніі. У сваім апошнім слове ён разважаў аб станаўленні дзяржавы, 2020 годзе і падзякаваў усім, хто знаходзіўся з ім за кратамі.
— Гэты тэатральны і «кафкіянскі» працэс пакінуў толькі пачуццё глыбокага расчаравання. Ён выйшаў настолькі нізкай якасці, што былі выключаны нават гледачы. Такое прадстаўленне не вартае нават пухавіцкага палаца культуры. Думаю, пракурор можа гэта пацвердзіць. Нават царскія і савецкія судзілішчы былі публічнымі. Але хай так, я ўсё ж выкажуся.
З нас зляпілі міжнародную злачынную арганізацыю, якая пагражала ажно тром дзяржавам. Дзеля большага эфекту варта было б асудзіць нас на 75, 79, 94, склаўшы ўсе артыкулы і часткі, дадаўшы да абвінавачвання здраду Радзіме, найміцтва і зрыў уборачнай кампаніі.
Але звернемся цяпер да класічнай тэорыі дзяржавы сацыёлага Чарльза Цілі, каб зразумець сутнасць Левіяфана. У эпоху ранніх дзяржаў узброеныя людзі, напрыклад, варагі, здзяйснялі набегі на паселішчы, рабавалі іх і ўцякалі са здабычай. З часам налётчыкі пачалі засяляць тэрыторыі. Адабранне здзяйснялася па месцы, цяпер у выглядзе даніны. А ахвяра, у сваю чаргу, ведала, на колькі і калі яе абрабуюць наступным разам. Князі вымушаны ахоўваць падданых ад нападак іншых бандытаў. Рабаўнік ператвараецца ў абаронцу, які забірае даніну дзеля вядзення вайны. Бандыт, які прапануе «дах», мае патрэбу ў пагрозе, ад якой ён ахоўвае ахвяру. Аналагічна і дзяржавы на заранку станаўлення. Няма ворага — няма і патрэбы ў «абаронцы». Калі суперніка няма, варта яго выдумаць.
Дзяржавы моцна змяняюць вынаходніцтва агнястрэльнай зброі. З ім элітныя рыцарскія атрады маглі перамагчы нават сяляне. Дзяржавы звяртаюцца да паслуг наймітаў, якія аплачваюцца з падаткаў. Легітымнасць гвалту размыта, бо часцяком былыя салдаты рабіліся разбойнікамі, а ўчорашні пірат падаваўся на каралеўскую службу. Але войскі наймітаў білі па бюджэце, уганяючы краіны ў пазыкі. Тады пачалі збіраць ужо ўласнае насельніцтва, але не за аплату, а за мараль. Іх пераконваюць, што гінуць яны за сябе і сваю зямлю. Мараль магла быць як рэлігійнай, гэтак і свецкай, няхай гэта будзе нацыяналізм ці дэмакратыя. Дзяржава дае людзям права на ўдзел у кіраванні наўзамен на лаяльнасць.
Аднак часам дзяржавы вяртаюцца да сваіх вытокаў. Яны развязваюць канфлікты, каб даказаць сваю патрэбнасць, звяртаюцца да рабавання дзеля вайны з вонкавымі і ўнутранымі ворагамі. Вось мы і маем «гібрыдную вайну» з «калектыўным захадам» і «беглай» апазіцыяй, «беспрэцэндэнтны» ціск «англасаксаў». Паводле такой логікі РФ урываецца ва Украіну, адмяняе правы і свабоды ў імя ілюзорнай духоўнасці; з падобных меркаванняў Рэспубліка Беларусь адціскае «Камунарку», «Мотавело» ці ўводзіць падатак на «дармаедства». Два гады я быў відавочцам рэкету рознага маштабу, які здзяйсняецца дзяржавай. Два гады я бачыў, як рэпрэсіўны апарат перамолвае людзей. Утрыманне ўлады неканстытуцыйным шляхам, татальнае прыгнечанне нязгодных, збядненне народа і падтрымка вар’яцкай вайны… Чым гэта не арганізаваная злачыннасць, абгорнутая ў абалонку дзяржавы?
Я шчыра шкадую толькі пра тое, што не прыклаў усе высілкі супраць фашысцкай банды, якая сфармавала краіну, дзе «часам не да законаў». Быць цяпер супраць іх — значыць быць антыфашыстам. Быць супраць такіх дзяржаў — значыць быць анархістам. Перафразоўваючы Генры Тора, адзінае месца, якое падыходзіць сумленнаму грамадзяніну ў той дзяржаве, у якой узаконьваецца і падтрымліваецца бяспраўе, ёсць турма.
Хачу падзякаваць тым, хто знаходзіцца побач на лаве падсудных, асабліва тым, хто распачаў гэты шлях у 2020-м. Веру, што вы пройдзеце далейшыя выпрабаванні годна. Таксама выказваю павагу Эдварду Сноўдэну, чыё згадванне ў эсэ з’яўляецца доказам маёй віны. Гэты чалавек прадэманстраваў, што сумленне можа быць мацнейшае за акалічнасці, а правы чалавека важнейшыя за «нацыянальныя» інтарэсы. Мабыць, і нам патрэбен свой Сноўдэн.
І напрыканцы. Чалавечы дзякуй адвакатам, якія не баяцца і не апускаюць рукі. Лепшыя часы яшчэ наперадзе!
No pasaran! Жыве Беларусь і Слава Украіне!
Андрэй Чапюк
На выніковым паседжанні Андрэю Чапюку прысудзілі 6 гадоў калоніі. У сваім апошнім слове ён падкрэсліў, што ўся справа палітычна матываваная, расказаў аб збіцці ў сценах СІЗА і скончыў прамову надзеяй на светлую будучыню для нашай краіны.
— У сваім апошнім слове я хацеў бы сказаць, што мне вельмі сорамна за беларускую судовую сістэму, за следчыя органы, якія ўмеюць пісаць якасны гумар! Цягам ўсяго працэсу мы вельмі часта смяяліся з працы пракурора, следства. Загатоўка (меркавана ад ГУБАЗа) для спрэчак пракурора — гэта найлепшае, што гучала ў залі. Гумар якасны! Я не ўяўляю, хто, будучы ў здароўі, можа сур’ёзна ўспрымаць гэты працэс і канкрэтна абвінавачанне. Пра тое, што справа палітычна матываваная, кажа і колькасць артыкулаў, і само абвінавачанне.
Я ведаю, што кожны ў хуткім часе адкажа за свае дзеянні, за свае рашэнні перад грамадствам. Не трэба гэта расцэньваць як пагрозу. Рэальнасць паказвае, што праўда, аб’ектыўнасць і справядлівасць мацнейшыя за бандыцкія метады МУС і КДБ. Людзі не палохаюцца ўстаць на шлях барацьбы за правы! Бо законы, працэсуальныя нормы можна трактаваць у зручны сабе бок. А можна і зусім на іх не звяртаць увагі, бо «высокі суд» сам дае ацэнку чаму-небудзь. Падчас затрымання ў дачыненні да мяне і іншых абвінавачаных ужываўся гвалт, як фізічны, так і псіхалагічны. Пацверджанне маіх словаў маецца ў матэрыялах справы. У цяперашні час гэта з’яўляецца нормай палітычна матываваных спраў.
За без малога два гады майго ўтрымання ў СІЗА я пераканаўся, што следчым органам складана зламаць волю беларуса ці беларускі без змяшчэння ў перапоўнены карцар ІЧУ, без пастаноўкі на прафулік, унясення ў спіс асоб, нібыта датычных да тэрарыстычнай дзейнасці, без усялякага гвалту цягам усіх этапаў працы рэпрэсіўнай машыны. Беларусы губляюць здароўе праз гэтыя дзеянні, беларускія сем'і бурацца. Навошта органу, які надзялілі ўладай і паўнамоцтвамі, трэба здзяйсняць вышэйзгаданыя дзеянні, кожны вырашае для сябе сам.
Я хачу, падсумаваўшы, сказаць дзякуй усім беларусам! І асобнае дзякуй тым, хто аказваў дапамогу людзям, якія апынуліся ў бядзе, у гэты неспакойны час. Беларусь будзе вольнай!
Аляксандр Казлянка
Палітвязня Аляксандра Казлянку затрымалі ў сакавіну мінулага году. Учора 39-гадоваму мужчыне прысудзілі 6 год калоніі. Пачытайце, што ён сказаў у апошнім слове.
— Усё, што апошнія гады адбываецца ў нас у краіне ў галіне права, можна ахарактарызаваць двума ёмістымі словамі — прававы дэфолт. Ён адбыўся не на роўным месцы. Гэтая дзяржаўная сістэма ўсе гады свайго існавання падрыхтоўвала глебу, каб сілавыя структуры і чынавенскі апарат былі гатовыя безумоўна выконваць любыя каманды зверху.
Па словах палітвязня, падзеі з канца траўня 2021 года паказалі, як далёка чыноўнікі і сілавікі могуць зайсці супраць уласнага народа, падпарадкоўваючыся загадам. Ён таксама ўпэўнены, што ў іх уключаецца псіхалагічная абарона і пошук самаапраўдання двума шляхамі.
— Першы звязаны з абясчалавечваннем сваіх апанентаў. Выстаўленнем іх у непрывабным святле: «прастытуткі, наркаманы, экстрэмісты». Без унутранага пачуцця маральнай перавагі складаней дзейнічаць у дачыненні да супрацьлеглага боку жорстка, ужываць неабгрунтаваны гвалт і заганныя формы ціску.
Другое — што яны стаяць на варце закона, які і парушаюць увесь час дзеля захавання яго ж. Аргумент «я абараняў закон» можа быць пераканаўчым для ўласнага «я». Тут не толькі маральнае, але і юрыдычнае пацверджанне слушнасці сваіх учынкаў. Лагічная, канструктыўная аргументацыя з прад’яўленнем фактаў, што дзеянні, якія яны здзяйсняюць, з’яўляюцца злачыннымі, не аказваюць належнага эфекту на дзяржструктуры.
Аляксандр упэўнены, што большасць крымінальных спраў сфабрыкавана, не маюць дакладнай доказнай базы і хутчэй з’яўляюцца адміністрацыйнымі правапарушэннямі. А тыя, якія трапляюць пад крымінальныя артыкулы, не павінны кваліфікавацца як удзел у экстрэмісцкай арганізацыі ці тэрарыстычны акт.
— Пра ўсе наяўныя нестыкоўкі ў матэрыялах нашай справы ўжо сказалі адвакаты. Паўтараць не буду. Скажу толькі, што зачытаныя 158 тамоў кажуць не пра нашу вінаватасць, а пра палітычную матываванасць судовага працэсу. Нас судзяць не за зробленыя дзеянні, а за актыўную жыццёвую пазіцыю і альтэрнатыўны светапогляд, за што і хочуць ізаляваць на доўгі тэрмін. На гэта магу сказаць, што ў краіне пасля прысуду на дзесяць незаконна асуджаных палітвязняў зробіцца больш.
Жыве Беларусь і Слава Украіне!