Пачынаючы з 1990-х кожную ноч з 31 снежня на 1 студзеня беларусам і беларускам паказваюць па тэлебачанні зварот Аляксандра Лукашэнкі. Яго прэс-сакратарка Наталля Эйсмант раней расказвала, што запіс выступу адбываецца «вельмі незадоўга да Новага года». Так што, відаць, у 2024-м палітыку гэта дасца складаней, чым звычайна, бо, як стала вядома, цяпер ён праводзіць нашмат больш часу за адпачынкам, чым за працай, а час яго публічных з’яўленняў значна скараціўся. У сувязі з гэтым «Люстэрка» папрасіла штучны інтэлект уявіць, якія думкі пасля 2024 года рояцца ў галаве ў Лукашэнкі і на што б ён скардзіўся сваёй прэс-сакратарцы перад здымкамі. Вось што з гэтага атрымалася.
Як мы зрабілі гэты матэрыял
Каб атрымаць тэкст ніжэй, мы выкарыстоўвалі нейрасетку Claude 3.5 Sonnet. Мы дадаткова загрузілі ў яе больш за дзясятак тэкстаў «Люстэрка», якія былі апублікаваныя ў 2023 і 2024 гадах і расказвалі пра асаблівасці працоўнага графіку Аляксандра Лукашэнкі, а таксама пра яго скаргі на падначаленых і сітуацыю ў Беларусі. Гэтыя тэксты сталі асновай «кантэксту» для нейрасеткі.
Пасля гэтага мы паставілі перад мадэллю задачу на аснове атрыманай інфармацыі стварыць тэкст памерам прыкладна ў 700 словаў. Ён мусіў выглядаць як «думкі ўслых» Лукашэнкі перад запісам навагодняга звароту, але сказаныя за кадрам. Пры гэтым мы прапанавалі Claude уявіць, што ў той жа час палітык размаўляе са сваёй прэс-сакратаркай Наталляй Эйсмант.
У выніку нейрасетка згенеравала гатовы тэкст — мы толькі ўнеслі некаторыя літаратурныя праўкі і дадалі спасылкі на матэрыялы «Люстэрка», на якіх вучылася нашая мадэль.
Дадатковыя падрабязнасці
Тое, што вы прачытаеце, напісана не чалавекам. Гэта тэкст, цалкам згенераваны нейрасеткай Claude. Нейрасетка — гэта не просты «генератар тэкстаў», а складаная сістэма, якая працуе на тых самых прынцыпах, што і біялагічныя нейронавыя сеткі ў мозгу жывых істот. Сёння нейрасеткі выкарыстоўваюцца ў самых розных галінах: напрыклад, іх вучаць распазнаваць і генераваць выявы, перакладаць тэксты і жывую гаворку з адной мовы на іншую або аналізаваць вялікія аб’ёмы дадзеных.
Claude — гэта нейрасетка, распрацаваная кампаніяй Anthropic. Яна ўмее ствараць тэксты, практычна не адрозныя ад напісаных чалавекам. Яна навучаная на масіве дадзеных з інтэрнэту, які складаецца з вялізнага мноства словаў. Claude умее пісаць апавяданні і код, ствараць тэксты, падобныя да навуковых артыкулаў або матэрыялаў СМІ, і імітаваць тыповыя каментары з інтэрнэту.
Важна разумець, што Claude — не сапраўдны «штучны інтэлект». Нейрасетка ўсяго толькі стварае тэкст, які найбольш адпавядае апісанай задачы.
Выява, выкарыстаная ў тэксце, згенераваная ChatGPT. Каб яе атрымаць, мы апісалі выгляд Аляксандра Лукашэнкі і папрасілі нейрасетку стварыць карцінку. Пасля з дапамогай праграмы Adobe After Effects мы яе анімавалі.
Зноў гэтая пятля на шыі! Колькі можна, га? Трыццаць гадоў адно і тое ж — касцюм, гальштук, зачасаць усё прыгожа… Ды пайшло яно! — Ты ўяўляеш, Наташа, як гэта ўжо дастала? Кожны год стаяць, пра дасягненні хоць нешта выдумляць, хоць яшчэ ўчора ўсіх пясочыў…
Трыццаць гадоў ужо пясочу, да хрыпаў у горле. Хранічныя, кажуць, Наташа. Ды колькі ж можна! Таблеткі, кажаш? Ды ну… Жарэш, жарэш, а толку? Паўгадзіны на нагах — і ўсё, у рэзідэнцыю капацца! Будзеш потым пісаць, што ў мяне графік напружаны. Толькі праўдападобна зрабі…
Дактары нічога толкам прапісаць не могуць. То адно пі, то другое… Выніку, як звычайна, няма. Як у пачатку года зразумеў свой ліміт, так усё і засталося — паўтары гадзіны на нагах. У Мікашэвічы прыехаў — гадзіну пахадзіў, і ўсё, у «Азёрны»! «Правёў насычаны дзень», «сустрэўся з калектывам», «агледзеў аб’екты»… Ты ж хоць думай перад тым, як пісаць: якія аб’екты? Ледзь да трыбуны дайшоў, думаў, хоць бы не заўважылі, што кепска мне.
Умка гэты зусім дастаў, зараза! Увесь свет аб’ездзілі разам, як клоўны цыркавыя. Хоць я яму, можа, таксама надакучыў ужо са сваімі паездкамі… Раней Колю з сабой браў — той хоць у прыбіральню сам бегаў. Так вырас ужо — кажаш, «з сабачкам прыгажэй»… Цяпер не толькі сабачку, яшчэ і Канашэнка з сабой цягаць даводзіцца, каб на руках яго насіла. Дык яна прыдумала ў вазку яго катаць — увесь інтэрнэт рагатаў потым. Не маглі дадумацца, што так будзе?
Галоўнае ж, сабачкам тым не прыкрыеш хутка, што ўжо другі памер пінжака мяняем за год. І ўсё роўна, зараза, цісне! Гэта ж ты і прыдумала — у бомберы каб хадзіў, тыпу я такі сучасны. Маладзёжны, як гэта… хайповы! Сёння чаго ў касцюме? Чаравікі парадныя наогул не налазяць: пухнуць ногі, толькі красоўкі і ратуюць. Толькі імпартныя ідуць, ды і тыя на памер большыя. Добра хоць, цяпер здымаюць па пояс… Можа, я наогул сёлета сяду, га, Наташа? А то ўбачаць, што зноў не ў кандыцыі, — увесь імідж к чорту.
Вось у Маскве, памятаеш, як летась пракалоўся, — там ужо ніякія красоўкі не дапамаглі… трыста метраў як тры кіламетры, дагэтуль успамінаю. Вова глядзіць як на хворага: «Рыгоравіч, можа, машыну?» А я што, скажу «не»? Дарэчы, пра Вову… Ён жа цяпер кожны месяц торгае. «Саша, прыязджай, справа ёсць!» А якая справа? Сядзець і башкой ківаць? Я ўжо як гэтая… цацка на тарпедзе! Ён пра NATO, пра Украіну — толькі падтаквай, хоць сваіх праблем вышэй за дах.
А ведаеш, што самае паганае? Усе сочаць. Усе! Нават гэтыя, мае ж… Думаеш, не дакладваюць Вову? Усё дакладваюць! Колькі разоў у туалет схадзіў, колькі таблетак з’еў, з кім па тэлефоне размаўляў… Правільна я, напэўна, раблю, што цяпер нават у сарціры тэлефон выключаным трымаю — а то ж і гэта запішуць сваімі антыпраслухоўкамі! І бо не звольніш нікога: потым такое пачнуць зліваць, што мама не гаруй.
Во, глядзі — зморшчыны гэтыя… мяшкі… раней хоць выглядаў як чалавек, а цяпер… Грымёр! Дзе грымёр? Дзе цябе чэрці носяць? Давай, замазвай усё! А то зноў пачнуць: «Бацька хварэе»… Хоць часам, Наташа, пахварэць ужо, шчыра, хочацца. Рэальна ж дайшло да таго, што да мяне нядаўна зноў нейкая жанчына з кватэрным пытаннем прабілася. У TikTok! Ты можаш сабе ўявіць? Каб мне — і ў TikTok! «Дапамажыце, Аляксандр Рыгоравіч, муж кватэру адціскае». А я табе хто? Рыэлтар хіба? Суддзя? Вось скажы мне, чаму ўсе да мяне бягуць? Дах цячэ — да бацькі! Сабака суседскі гаўкае — да бацькі! Ашалелі ўжо зусім!
А крыўдна ведаеш што? Я стараюся-стараюся, а сілавікі мае ўсё ніяк не могуць усіх ворагаў знайсці. Колькі ўжо з 2020-га прайшло? А дагэтуль: то тут ляпне нехта ў вашым інтэрнэце, то там на плоце напіша… Я што, не бачу, ці што? Начамі не сплю, усё думаю, дзе яны хаваюцца. У кожнай другой кватэры нябось партрэт мой на дартсе вісіць! Учора вунь зноў гэты… комік нейкі… «чык-чырыкам» абазваў! І рагоча, паскуда, увесь інтэрнэт! А сілавікі што? Шукаем, кажуць! Завядзём справу, кажуць. Стаміўся я, Наташа, гэта слухаць.
А, вось яшчэ — пазнач мне, зноў Вова тэлефанаваў. Кажа, на выбарах падтрымае, а потым трэба сустрэцца… Мемарыял у іх, напэўна, яшчэ адзін адкрываць. Нябось увесь дзень на нагах! Ён жа не разумее, што ну не магу я. А ў мяне ж гэтыя… працэдуры прызначаныя! Масаж, кропельніцы… Але хіба ж адмовіш? NATO, кажа, ля межаў…
Ну што ты там целяпаешся? Давай хутчэй тэкст сюды! Мне ж яшчэ гэта… выступ запісваць. Зараз зноў буду пра дасягненні… Цяпер хаця б гадзіну на нагах прастаяць, ужо будзе дасягненне. Наташа, ты хоць праверыла, што тут панапісалі? А то ведаю я іх… Падсунуць якую дыверсію, а я потым чытай.
Чытайце таксама
